Γενικό σχήμα αντιδράσεων διπλής αντικατάστασης. Τα Α και C είναι κατιόντα και τα Β και D ανιόντα.

Πηγή: Study.com - Double Displacement Reaction: Definition & Examples

​

Οι μεταθετικές αντιδράσεις, συνήθως διεξάγονται μεταξύ ηλεκτρολυτών εντός υδατικών διαλυμάτων. Γι’αυτό και στην πραγματικότητα είναι αντιδράσεις μεταξύ ιόντων. Όταν υπάρχει ανάμιξη δύο διαλυμάτων δύο ευδιάλυτων ιοντικών ενώσεων, δεν λαμβάνει χώρα οξειδοαναγωγική αντίδραση, αλλά υπάρχουν δύο πιθανά ενδεχόμενα:

1. να μην πραγματοποιηθεί αντίδραση,

2. να λάβει χώρα αντίδραση διπλής αντικατάστασης.

Αυτό που συμβαίνει πάντοτε με τις αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης είναι ότι λαμβάνει χώρα η απομάκρυνση ενός ιοντικού ζεύγους από το διάλυμα με:

• Σχηματισμό δυσδιάλυτου ιζήματος (καταβύθιση)

• Σχηματισμό αερίου

• Σχηματισμό ασθενούς ηλεκτρολύτη (αντίδραση εξουδετέρωσης).

Η πιο συνηθισμένη περίπτωση αντιδράσεων διπλής αντικατάστασης είναι αυτές που οδηγούν στον σχηματισμό δυσδιάλυτου προϊόντος, το ίζημα και χρησιμοποιούνται στην ανίχνευση, στον ποσοτικό και στον διαχωρισμό ιόντων.